อินฟลูเอ็นเซอร์รีวิวตู้คีบตุ๊กตา เสี่ยงผิดกฎหมายเครือข่ายเด็กรุ่นใหม่ไม่พนันชี้ เชื่อมโยงการพนัน-ล่อลวงเยาวชน เรียกร้องหน่วยงานเกี่ยวข้องเร่งควบคุม

เครือข่ายเด็กรุ่นใหม่ไม่พนัน ออกมาตั้งคำถามต่อกระแสรีวิว “ตู้คีบตุ๊กตา” ที่กำลังได้รับความนิยมอย่างกว้างขวางในโลกออนไลน์ โดยเฉพาะในหมู่อินฟลูเอ็นเซอร์และยูทูบเบอร์ ซึ่งหลายรายมีผู้ติดตามหลักหมื่นถึงหลักล้านคน และมีกลุ่มเป้าหมายเป็นเยาวชนเป็นส่วนใหญ่

นางสาววศิณี สนแสน ผู้ประสานงานเครือข่ายเด็กรุ่นใหม่ไม่พนัน เปิดเผยว่า ขณะนี้ตู้คีบตุ๊กตาได้แพร่กระจายอย่างกว้างขวางในพื้นที่สาธารณะ โดยไม่มีการควบคุมตามกฎหมาย และยังปรากฏพฤติกรรมของผู้มีอิทธิพลในโลกโซเชียลที่รีวิว ชวนเล่น หรือแนะนำสถานที่เล่นอย่างเปิดเผย ซึ่งอาจเข้าข่าย “โฆษณาส่งเสริมการพนัน” โดยไม่รู้ตัว

นางสาววศิณี กล่าวว่า เครือข่ายเด็กรุ่นใหม่ไม่พนัน มีความกังวลในสี่ประเด็นคือ ประเด็นแรก ตู้คีบตุ๊กตาเข้าข่ายการพนัน โดยอ้างอิงคำวินิจฉัยของกระทรวงมหาดไทยเมื่อปี 2563 ซึ่งระบุชัดเจนว่า ตู้คีบตุ๊กตาเข้าข่ายผิด พ.ร.บ. การพนัน พ.ศ. 2478 เนื่องจากเป็นเครื่องเล่นที่ให้ของรางวัลโดยการเสี่ยงโชค ไม่สามารถควบคุมผลลัพธ์ได้ด้วยฝีมือเพียงอย่างเดียว และไม่มีใบอนุญาตจากรัฐ ซึ่งตู้คีบตุ๊กตาถูกจัดอยู่ในบัญชี ข. หมายเลข 28 ของกฎหมายการพนัน ประเด็นที่สอง การรีวิวของอินฟลูเอ็นเซอร์อาจผิดกฎหมาย เครือข่ายเด็กรุ่นใหม่ขอตั้งคำถามว่า การรีวิวที่มีลักษณะเชิญชวน ชวนเล่น หรือส่งเสริมให้เข้าใช้บริการตู้คีบตุ๊กตา อาจเข้าข่ายความผิดตามมาตรา 12 ของ พ.ร.บ. การพนัน พ.ศ. 2478 ที่ห้ามมิให้ โฆษณา ชักชวน หรือจัดให้มีการเล่นพนัน เว้นแต่ได้รับอนุญาต จากการเฝ้าระวังในหลายคลิปวิดีโอหรือโพสต์รีวิว พบการใช้ข้อความหรือภาพที่สื่อถึงความสนุก ได้รางวัลง่าย หรือสร้างแรงจูงใจให้อยากเล่น ลักษณะดังกล่าวอาจคล้ายคลึงกับการชักชวนให้เล่นพนันออนไลน์ ซึ่งอาจส่งผลต่อพฤติกรรมของเด็กและเยาวชน ทำให้เข้าสู่กิจกรรมการพนันโดยไม่รู้ตัว

นางสาววศิณี กล่าววต่อว่า ประเด็นที่สาม การแพร่กระจายในพื้นที่สาธารณะโดยไร้การควบคุม ปัจจุบันตู้คีบตุ๊กตาพบได้ในหลากหลายพื้นที่ เช่น ห้างสรรพสินค้า หน้าร้านสะดวกซื้อ แหล่งชุมชน ร้านตู้คีบขนาดใหญ่ที่เรียกตัวเองว่า “อาณาจักรตู้คีบ” และตู้ Stand alone อีกมากมาย โดยพบว่าตู้เหล่านี้ไม่มีการแสดงใบอนุญาต หรือมาตรการควบคุมผู้เล่น ซึ่งอาจนำไปสู่ความเสี่ยงต่อการเข้าถึงของเด็กและเยาวชนโดยไร้การกำกับดูแลที่เหมาะสม ประเด็นที่สี่ บทบาทของตำรวจในการบังคับใช้กฎหมาย นางสาววศิณี ตั้งคำถามว่า เมื่อวันที่ 2 กันยายน 2568 หลังจากที่กระทรวงมหาดไทยได้มีคำวินิจฉัยชัดเจนว่า “ตู้คีบตุ๊กตา” เข้าข่ายผิดกฎหมาย เหตุใดเจ้าหน้าที่ตำรวจจึงยังไม่มีการดำเนินการอย่างจริงจัง ทั้งในการตรวจสอบตู้คีบที่ไม่มีใบอนุญาต และการจัดการกับเนื้อหาออนไลน์ที่อาจส่งเสริมการพนัน และในขณะเดียวกัน ยังไม่มีความชัดเจนว่าหน่วยงานใดเป็นผู้รับผิดชอบโดยตรงในการกำกับดูแลกิจกรรมลักษณะนี้

“การปล่อยให้ตู้คีบตุ๊กตา ขยายตัวโดยไม่มีมาตรการควบคุม และการปล่อยให้เนื้อหาออนไลน์ที่ชักชวนให้เล่นแพร่กระจายในหมู่เยาวชน อาจกลายเป็นจุดเริ่มต้นของปัญหาสังคมในอนาคต กรณีการควบคุมบุหรี่ไฟฟ้าเป็นตัวอย่างที่สะท้อนให้เห็นว่า เมื่อรัฐมีท่าทีชัดเจนในการกำกับดูแล ย่อมสามารถสร้างการเปลี่ยนแปลงเชิงบวกได้ ดังนั้นการกำหนดนโยบายและมาตรการที่เข้มงวดต่อกิจกรรมเสี่ยง เช่น ตู้คีบตุ๊กตา จึงเป็นสิ่งจำเป็น ก่อนที่ปัญหาจะลุกลามจนไม่สามารถควบคุมได้ในภายหลัง” นางสาววศิณี กล่าวทิ้งท้าย

สำหรับความเคลื่อนในประเด็นตู้คีบตุ๊กตา “เครือข่ายเด็กรุ่นใหม่ไม่พนัน” เตรียมจัดเวทีสาธารณะเพื่อสื่อสารให้สังคมมีความเข้าใจต่อปัญหาตู้คีบที่มีความซับซ้อนและสังคมส่วนใหญ่ยังสับสนว่าเป็นการพนันหรือไม่?โดยจัดขึ้นในวาระวันเยาวชนแห่งชาติประจำปี 2568 ซึ่งจะจัดขึ้นในวันที่ 18 กันยายน 2568 ณ จามจุรีสแควร์ เวลา 13.00 น. เป็นต้นไป